Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Theo quy định tại Điều 625 Bộ luật dân sự năm 2015 Người có quyền định đoạt tài sản của mình được xác định là người đã thành niên, có tài sản để lại, minh mẫn, sáng suốt và hoàn toàn tự nguyện khi lập di chúc. Còn người chưa thành niên từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi thì vẫn được quyền lập di chúc như người đã thành niên nhưng phải được sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp.
Nếu đủ điều kiện để lập di chúc thì việc một cá nhân lập di chúc định đoạt tài sản của mình như thế nào là quyền của họ trên cơ sở tuân thủ các quy định của pháp luật.
Theo quy định tại Điều 625 Bộ luật dân sự năm 2015 Người có quyền định đoạt tài sản của mình được xác định là người đã thành niên, có tài sản để lại, minh mẫn, sáng suốt và hoàn toàn tự nguyện khi lập di chúc. Còn người chưa thành niên từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi thì vẫn được quyền lập di chúc như người đã thành niên nhưng phải được sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp.
Nếu đủ điều kiện để lập di chúc thì việc một cá nhân lập di chúc định đoạt tài sản của mình như thế nào là quyền của họ trên cơ sở tuân thủ các quy định của pháp luật.
Xuất phát từ nguyên tác tôn trọng ý chí tự do, tự nguyện của các chủ thể trong quan hệ pháp luật dân sự nói chung và nguyên tác tôn trọng ý chí của chủ thể thừa kế nói riêng. Tại Điều 626 Bộ luật dân sự 2015 quy định về quyền của người lập di chúc như sau:
“Điều 626. Quyền của người lập di chúc
Người lập di chúc có quyền sau đây:
“Điều 626. Quyền của người lập di chúc
Người lập di chúc có quyền sau đây:
- Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.
- Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.
- Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng.
- Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.
- Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.”
Ngoài ra, một bản di chúc được coi là hợp pháp khi đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định tại Điều 630 Bộ luật dân sự 2015, như sau:
“Điều 630. Di chúc hợp pháp
“Điều 630. Di chúc hợp pháp
1.Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.
5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
Như vậy, cá nhân có tài sản có quyền để lại di chúc định đoạt phần tài sản của mình sau khi chết, và việc phân chia tài sản phải tuân theo ý nguyện của người đó.
