Thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật còn nhiều vấn đề người có quyền lợi chưa thực sự hiểu. Những trường hợp như không có tên trong di chúc có được hưởng thừa kế không? Hay những trường hợp nào thì được thừa kế không phụ thuộc vào di chúc. Trong bài viết dưới đây Luật Phúc Gia sẽ gửi đến bạn đọc những phân tích về vấn đề trên
Câu hỏi bạn đọc:
“Thưa Luật sư, tôi và chồng kết hôn được 5 năm, có giấy đăng ký kết hôn đầy đủ, hiện đang có 1 con nhỏ mới 5 tuổi, chồng tôi đã từng lấy vợ và có 2 đứa con. Nay Chồng tôi mất nhưng để lại di chúc toàn bộ tài sản cho người vợ trước và các con trước đó. Tôi có đến gặp vợ trước của chồng để xin được chia một phần tài sản để 2 mẹ con có cái để sống nhưng họ từ chối. Vậy cho tôi hỏi liệu tôi có thể làm gì để có được chút tài sản ạ? Mong Luật sư giúp đỡ, tôi xin cảm ơn.”
Tư vấn từ Luật Phúc Gia
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Phúc Gia, về vấn đề mà bạn quan tâm Luật Phúc Gia gửi lời tư vấn như sau:
- Quy định về di chúc, thừa kế
Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015 thì: "Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết".
Đồng thời, theo quy định về người lập di chúc quy định tại Điều 625 Bộ luật Dân sự thì:
“1. Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật này có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.
2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.”
Như vậy, di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân người để lại tài sản cho người khác trước khi chết. Nếu đủ điều kiện để lập di chúc theo quy định nêu trên thì người lập di chúc có thể chỉ định người thừa kế và phân định tài sản của mình mà không cần sự đồng ý của bất kỳ ai.
Vì vậy, chồng của bạn có quyền lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho người vợ trước và các con của người vợ trước.
Đồng thời, theo quy định về người lập di chúc quy định tại Điều 625 Bộ luật Dân sự thì:
“1. Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật này có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.
2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.”
Như vậy, di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân người để lại tài sản cho người khác trước khi chết. Nếu đủ điều kiện để lập di chúc theo quy định nêu trên thì người lập di chúc có thể chỉ định người thừa kế và phân định tài sản của mình mà không cần sự đồng ý của bất kỳ ai.
Vì vậy, chồng của bạn có quyền lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho người vợ trước và các con của người vợ trước.
- Về quyền lợi của người hưởng thừa kế
Tuy nhiên, về quyền lợi của các con bạn, Điều 644 Bộ luật Dân sự có quy định về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc như sau:
“1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.
2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.”
Như vậy, theo khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 quy định thì Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng; con thành niên mà không có khả năng lao động vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất
Tuy nhiên, để được nhận hưởng phần di sản trên thì người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc còn phải đáp ứng điều kiện sau:
- Không từ chối nhận di sản
- Không thuộc trường hợp không có quyền hưởng di sản
Theo khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015, những người không được quyền hưởng di sản bao gồm:
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Như vậy qua phân tích trên thì trường hợp của bạn mặc dù không được để lại thừa kế theo di chúc nhưng vẫn sẽ được chia mỗi người là một phần di sản bằng 2/3 suất thừa kế của một người nếu không thuộc các trường hợp không có quyền hưởng di sản và bạn không từ chối nhận di sản. Trường hợp này bạn có thể khởi kiện ra tòa án nhân dân quận/huyện để yêu cầu chia thừa kế.
Trên đây là những phân tích của Luật Phúc Gia về trường hợp của bạn, mọi vướng mắc pháp lý vui lòng liên hệ Luật Phúc Gia, hotline: 0985.181.183
Trân trọng!
“1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.
2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.”
Như vậy, theo khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 quy định thì Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng; con thành niên mà không có khả năng lao động vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất
Tuy nhiên, để được nhận hưởng phần di sản trên thì người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc còn phải đáp ứng điều kiện sau:
- Không từ chối nhận di sản
- Không thuộc trường hợp không có quyền hưởng di sản
Theo khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015, những người không được quyền hưởng di sản bao gồm:
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Như vậy qua phân tích trên thì trường hợp của bạn mặc dù không được để lại thừa kế theo di chúc nhưng vẫn sẽ được chia mỗi người là một phần di sản bằng 2/3 suất thừa kế của một người nếu không thuộc các trường hợp không có quyền hưởng di sản và bạn không từ chối nhận di sản. Trường hợp này bạn có thể khởi kiện ra tòa án nhân dân quận/huyện để yêu cầu chia thừa kế.
Trên đây là những phân tích của Luật Phúc Gia về trường hợp của bạn, mọi vướng mắc pháp lý vui lòng liên hệ Luật Phúc Gia, hotline: 0985.181.183
Trân trọng!
