Trong xã hội, việc người dân chủ động cung cấp thông tin về hành vi phạm tội cho cơ quan có thẩm quyền được gọi là tố giác tội phạm. Đây là quyền và đồng thời cũng là trách nhiệm quan trọng của công dân nhằm góp phần bảo vệ trật tự, an toàn xã hội, ngăn chặn tội phạm. Tuy nhiên, không phải mọi tố giác đều xuất phát từ sự thật. Trường hợp cố ý tố giác sai sự thật có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, uy tín của người khác cũng như làm sai lệch quá trình xử lý của cơ quan chức năng, vì vậy pháp luật có những chế tài xử lý nghiêm minh đối với hành vi này.
1. Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Tố tụng hình sự 2015
- Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15
- Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017
2. Tố giác tội phạm là gì?
Tại Điều 144 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về tố giác, tin báo về tội phạm cụ thể như sau:
“Tố giác về tội phạm là việc cá nhân phát hiện và tố cáo hành vi có dấu hiệu tội phạm với cơ quan có thẩm quyền.”
Nguồn tin về tội phạm theo điểm d khoản 1 Điều 4 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 gồm:
“- Tố giác, tin báo về tội phạm;”
Như vậy, Tố giác tội phạm là hành vi công dân phát hiện và báo tin cho cơ quan có thẩm quyền về một hành vi có dấu hiệu phạm tội hình sự. Việc tố giác có thể thực hiện bằng lời nói hoặc văn bản, qua trực tiếp hoặc qua điện thoại. Và đây là một nguồn tin về tội phạm quan trọng giúp các cơ quan chức năng nhanh chóng phát hiện và xử lý tội phạm, góp phần đảm bảo an ninh trật tự xã hội.
3. Tố giác tội phạm sai sự thật bị xử lý như thế nào?
Theo khoản 5 Điều 144 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, người nào cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật thì tùy tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật.
Thứ nhất, xử phạt vi phạm hành chính
Điều 9 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15 (có hiệu lực từ ngày 01/9/2022) quy định mức phạt đối với hành vi trên như sau:
- Người nào cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
- Người nào thực hiện một trong các hành vi sau sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng, trừ trường hợp người thực hiện hành vi là luật sư quy định tại khoản 3 Điều 9 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15:
+ Cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, người có thẩm quyền;
+ Lôi kéo, xúi giục, lừa dối, mua chuộc, đe dọa hoặc sử dụng vũ lực buộc người khác tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật.
- Trường hợp luật sư thực hiện hành vi quy định tại khoản 2 Điều 9 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15 nêu trên sẽ bị phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.
- Hình thức xử phạt bổ sung: Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định về tố giác, báo tin tội phạm sai sự thật nêu trên.
Như vậy, theo quy định trên, người có hành vi tố giác, báo tin tội phạm sai sự thật có thể bị xử phạt hành chính đến 15 triệu đồng, đối với luật sư thì mức phạt lên đến 30 triệu đồng.
Thứ hai, Xử lý hình sự
Theo Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 thì người nào bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vu khống với mức hình phạt cao nhất lên đến 07 năm tù.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Ngoài ra, Điều 23 Nghị định 31/2019/NĐ-CP quy định cán bộ, công chức, viên chức biết rõ việc tố cáo là không đúng sự thật nhưng vẫn tố cáo nhiều lần; cưỡng ép, lôi kéo, kích động, dụ dỗ, mua chuộc người khác tố cáo sai sự thật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Bạn còn vướng mắc liên quan hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH PHÚC GIA
Trụ sở: Tầng 5 tòa nhà văn phòng số 55 Phố Đỗ Quang, Phường Trung Hòa, Quận Cầu Giấy, Thành Phố Hà Nội.
Hotline: 0243.995.33.99 - 0912.68.99.68
Email: tuvan@luatphucgia.vn
1. Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Tố tụng hình sự 2015
- Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15
- Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017
2. Tố giác tội phạm là gì?
Tại Điều 144 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về tố giác, tin báo về tội phạm cụ thể như sau:
“Tố giác về tội phạm là việc cá nhân phát hiện và tố cáo hành vi có dấu hiệu tội phạm với cơ quan có thẩm quyền.”
Nguồn tin về tội phạm theo điểm d khoản 1 Điều 4 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 gồm:
“- Tố giác, tin báo về tội phạm;”
Như vậy, Tố giác tội phạm là hành vi công dân phát hiện và báo tin cho cơ quan có thẩm quyền về một hành vi có dấu hiệu phạm tội hình sự. Việc tố giác có thể thực hiện bằng lời nói hoặc văn bản, qua trực tiếp hoặc qua điện thoại. Và đây là một nguồn tin về tội phạm quan trọng giúp các cơ quan chức năng nhanh chóng phát hiện và xử lý tội phạm, góp phần đảm bảo an ninh trật tự xã hội.
3. Tố giác tội phạm sai sự thật bị xử lý như thế nào?
Theo khoản 5 Điều 144 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, người nào cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật thì tùy tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật.
Thứ nhất, xử phạt vi phạm hành chính
Điều 9 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15 (có hiệu lực từ ngày 01/9/2022) quy định mức phạt đối với hành vi trên như sau:
- Người nào cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
- Người nào thực hiện một trong các hành vi sau sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng, trừ trường hợp người thực hiện hành vi là luật sư quy định tại khoản 3 Điều 9 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15:
+ Cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, người có thẩm quyền;
+ Lôi kéo, xúi giục, lừa dối, mua chuộc, đe dọa hoặc sử dụng vũ lực buộc người khác tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật.
- Trường hợp luật sư thực hiện hành vi quy định tại khoản 2 Điều 9 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15 nêu trên sẽ bị phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.
- Hình thức xử phạt bổ sung: Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định về tố giác, báo tin tội phạm sai sự thật nêu trên.
Như vậy, theo quy định trên, người có hành vi tố giác, báo tin tội phạm sai sự thật có thể bị xử phạt hành chính đến 15 triệu đồng, đối với luật sư thì mức phạt lên đến 30 triệu đồng.
Thứ hai, Xử lý hình sự
Theo Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 thì người nào bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vu khống với mức hình phạt cao nhất lên đến 07 năm tù.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Ngoài ra, Điều 23 Nghị định 31/2019/NĐ-CP quy định cán bộ, công chức, viên chức biết rõ việc tố cáo là không đúng sự thật nhưng vẫn tố cáo nhiều lần; cưỡng ép, lôi kéo, kích động, dụ dỗ, mua chuộc người khác tố cáo sai sự thật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Bạn còn vướng mắc liên quan hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH PHÚC GIA
Trụ sở: Tầng 5 tòa nhà văn phòng số 55 Phố Đỗ Quang, Phường Trung Hòa, Quận Cầu Giấy, Thành Phố Hà Nội.
Hotline: 0243.995.33.99 - 0912.68.99.68
Email: tuvan@luatphucgia.vn
